Allianz: Verliezen in de scheepvaart op record laagte

De grote scheepvaartverliezen zijn volgens de scheepsverzekeraar Allianz Global Corporate & Specialty SE's (AGCS) Safety & Shipping Review 2020 op een record laagte en zijn met meer dan 20% op jaarbasis gedaald, maar de impact van Covid-19 en de politieke spanningen vertroebelen de horizon.

De coronaviruscrisis kan de lange termijn verbeteringen in de scheepvaartsector voor 2020 en daarna in gevaar brengen, aangezien de moeilijke bedrijfsomstandigheden en een sterke economische neergang een unieke reeks uitdagingen vormen.

"Coronavirus heeft in een moeilijke periode voor de maritieme industrie toegeslagen, omdat de industrie probeert de uitstoot te verminderen, problemen zoals klimaatverandering, politieke risico's en piraterij en de aanhoudende problemen zoals branden op schepen aanpakt," zegt Baptiste Ossena, Global Product Leader Hull Insurance, AGCS. "Nu staat de sector ook voor de taak om in een heel andere wereld te opereren, met de onzekere gevolgen van de pandemie voor de volksgezondheid en de economie".
 
De jaarlijkse AGCS-studie analyseert de gerapporteerde scheepvaartverliezen van meer dan 100 bruto ton (GT) en identificeert ook 10 uitdagingen van de coronaviruscrisis voor de scheepvaartindustrie die gevolgen kunnen hebben voor de veiligheid en het risicobeheer. In 2019 werden wereldwijd 41 totale verliezen van schepen gemeld, een daling ten opzichte van 53 verliezen twaalf maanden eerder. Dit komt neer op een daling van ongeveer 70% in 10 jaar tijd en is het resultaat van aanhoudende inspanningen op het gebied van onder meer regelgeving, opleiding en technologische vooruitgang. Sinds begin 2010 zijn er meer dan 950 scheepvaartverliezen gerapporteerd.
 
COVID-19 uitdagingen
De scheepvaartsector heeft de pandemie nu nog doorstaan, ondanks de verstoringen in de havens en de veranderingen in de bemanning. Hoewel elke vermindering van de afvaarten als gevolg van de beperkingen van het coronavirus in de tussentijd tot een daling van de verliesactiviteit zou kunnen leiden, worden in het rapport de uitdagingen genoemd die de risico's zouden kunnen vergroten. 
 

• Het onvermogen om van bemanning te veranderen heeft gevolgen voor het welzijn van de zeelieden, wat zou kunnen leiden tot een toename van de menselijke fouten aan boord van de schepen.
• Verstoring van essentieel onderhoud en service verhoogt het risico op schade aan machines, wat al een van de belangrijkste oorzaken van verzekeringsclaims is.
• Minder of vertraagde wettelijke controles en haveninspecties kunnen ertoe leiden dat onveilige praktijken of defecte apparatuur niet worden opgespoord.
• Ladingsschade en vertraging zijn waarschijnlijk omdat de toeleveringsketens onder druk komen te staan.
• Het vermogen om snel te reageren op een noodsituatie kan ook in het gedrang komen, met alle gevolgen van dien voor grote incidenten die afhankelijk zijn van externe ondersteuning.
• Het groeiende aantal cruiseschepen en olietankers dat wereldwijd in de vaart is, vormt een aanzienlijke financiële bedreiging vanwege de potentiële dreiging van extreme weersomstandigheden, piraterij of politieke risico's.

 
"Reders worden daarnaast geconfronteerd met extra kostendruk als gevolg van een terugval in de economie en de handel", zegt kapitein Rahul Khanna, Global Head of Marine Risk Consulting bij AGCS. "We weten uit het verleden dat bemannings- en onderhoudsbudgetten tot de eerste gebieden behoren waarop kan worden bezuinigd en dat dit gevolgen kan hebben voor de veilige werking van schepen en machines, waardoor schade of defecten kunnen ontstaan, wat op zijn beurt kan leiden tot strandingen of botsingen. Het is van cruciaal belang dat de veiligheids- en onderhoudsnormen niet worden beïnvloed door een eventuele recessie".
 

Volgens het rapport blijft de maritieme regio van Zuid-China, Indochina, Indonesië en de Filippijnen met 12 schepen in 2019 en 228 schepen in het afgelopen decennium de locatie met het grootste verlies - één op vier van alle verliezen. Hoge handelsniveaus, drukke scheepvaartroutes, oudere vloten, blootstelling aan tyfoons en veiligheidsproblemen op sommige binnenlandse veerbootroutes zijn factoren die een rol spelen. In 2019 zijn de verliezen echter voor het tweede achtereenvolgende jaar gedaald. De Golf van Mexico (4) en de West-Afrikaanse kust (3) staan op de tweede en derde plaats.
 

Vrachtschepen (15) waren goed voor meer dan een derde van de in het afgelopen jaar verloren gegane schepen, terwijl schipbreuk (gezonken/ondergedompeld) de belangrijkste oorzaak was van alle totale verliezen, en drie op de vier (31). Slecht weer was goed voor één op de vijf verliezen. Problemen met autoschepen en roll-on/roll-off (ro-ro) schepen blijven tot de grootste veiligheidsproblemen behoren. De totale verliezen met ro-ro-schepen nemen op jaarbasis toe, evenals de kleinere incidenten (een stijging van 20%) - een trend die zich voortzet tot 2020.
 
 
"De toename van het aantal en de ernst van de claims op ro-ro-schepen is zorgwekkend. Ro-rossen kunnen meer blootgesteld worden aan brand en stabiliteitsproblemen dan andere schepen", zegt Khanna. "Velen hebben een snelle doorlooptijd in de haven en uit een aantal onderzoeken naar ongevallen is gebleken dat de stabiliteitscontroles vóór het vertrek van de schepen niet naar behoren zijn uitgevoerd of gebaseerd zijn op onjuiste informatie over de lading. Te vaak hebben commerciële overwegingen schepen en bemanningen in gevaar gebracht en het is van vitaal belang dat dit aan de wal en aan boord wordt aangepakt".
 
 
Aantal kleinere scheepvaartincidenten neemt toe
Terwijl de totale verliezen een positieve trend blijven vertonen, steeg het aantal gemelde scheepvaartincidenten (2.815) met 5% op jaarbasis, veroorzaakt door machineschade, die meer dan een op de drie incidenten (1.044) veroorzaakte. Door een stijging van het aantal incidenten in de wateren van de Britse eilanden, de Noordzee, het Kanaal en de Golf van Biskaje (605), verving het voor het eerst sinds 2011 het oostelijke deel van de Middellandse Zee als de belangrijkste hotspot, goed voor één op de vijf incidenten wereldwijd.
 
"We mogen niet uit het oog verliezen dat het totale verlies weliswaar aanzienlijk is gedaald, maar dat het totale aantal incidenten jaar na jaar is toegenomen", zegt Ossena. "Er is niet veel voor nodig om een ernstig incident te laten resulteren in een totaal verlies en dus zijn de waarschuwingsborden er."
 
Er waren bijna 200 gemelde branden op schepen in het afgelopen jaar, een stijging van 13%, met alleen al in 2019 vijf totale verliezen. Verkeerd opgegeven lading is een belangrijke oorzaak. Het is van vitaal belang dat er maatregelen worden genomen om dit probleem aan te pakken, want het zal alleen maar erger worden naarmate de schepen groter worden en het scala aan vervoerde goederen groter wordt. Chemicaliën en batterijen worden steeds vaker in containers verscheept en vormen een ernstig brandgevaar als ze verkeerd worden aangegeven of verkeerd worden opgeborgen.
 
Geopolitieke spanningen en cybergevolgen voor de veiligheid van de scheepvaart
Intussen laten de gebeurtenissen in de Golf van Oman en de Zuid-Chinese Zee zien dat er op volle zee steeds meer politieke rivaliteit ontstaat en dat de scheepvaart nog steeds wordt meegesleept in geopolitieke geschillen. Verhoogde politieke risico's en onrust in de wereld hebben gevolgen voor de scheepvaart, zoals het vermogen om de bemanning te beveiligen en de toegang tot havens veilig te maken. Bovendien blijft piraterij een grote bedreiging vormen nu de Golf van Guinee opnieuw opduikt als de wereldwijde hotspot, Latijns-Amerika de gewapende overvallen ziet toenemen en de activiteiten in de Straat van Singapore weer op gang komen.
 
De scheepseigenaren maken zich ook steeds meer zorgen over het vooruitzicht van cyberconflicten. Er is een groeiend aantal GPS-spoofing-aanvallen op schepen, met name in het Midden-Oosten en China, terwijl er meldingen zijn van een toename van 400% van de pogingen tot cyberaanvallen op de maritieme sector sinds de uitbraak van het coronavirus.
 
Andere risico-onderwerpen in de AGCS Safety & Shipping Review zijn onder meer:
Doelstellingen om de uitstoot te verminderen zullen het scheepvaartrisico voor de komende jaren vorm geven. Het doel om de CO2-uitstoot tegen 2050 te halveren, vereist dat de industrie de brandstoffen, de motortechnologie en zelfs het ontwerp van schepen radicaal verandert. Sinds 1 januari 2020 zijn de toegestane zwavelniveaus in stookolie voor de zeescheepvaart verlaagd. De naleving is echter niet eenvoudig en aanloopproblemen kunnen leiden tot een toename van het aantal schadeclaims voor machines. Uiteindelijk zal de ontkoling ook gevolgen hebben voor de regelgeving, de bedrijfsvoering en de reputatie. De vooruitgang op het gebied van de aanpak van de klimaatverandering zou kunnen stagneren, met de nadruk op de coronaviruspandemie. Dit mag niet gebeuren.
 
Nieuwe technologie is geen wondermiddel, maar een steeds nuttiger instrument: Scheepvaarttechnologie kan een positief effect hebben op de veiligheid en de claims en wordt in toenemende mate ingezet om een aantal van de in het verslag genoemde risico's te bestrijden - van het verminderen van de dreiging van brand op schepen via temperatuurmonitoring van de lading tot zelfs de mogelijke integratie van onderdrukkingssystemen in drones in de toekomst. Een intensiever gebruik van industriële controlesystemen voor de bewaking en het onderhoud van motoren zou de schade aan machines en defecten, een van de grootste oorzaken van schadeclaims, aanzienlijk kunnen verminderen.

Ongelukkigste schepen - De meest ongeluksgevoelige schepen van het afgelopen jaar waren twee Griekse eilandveerboten en een bulkschip in Noord-Amerika, die allemaal betrokken waren bij zes verschillende incidenten.