ABN AMRO verwacht vanaf juni heropening winkels en horeca
ABN AMRO verwacht dat niet-essentiële winkels vanaf juni hun deuren weer mogen openen. Eind juni volgt geleidelijk de opening van de horeca. Na een stapsgewijze afbouw van de restricties en opbouw van groepsimmuniteit door vaccinaties, zal aan het eind van het derde kwartaal de economie weer vrijwel open zijn. Dit betekent dat de tweede helft van 2021 weer wat perspectief biedt.
Coronacrisis verschaft onlinekanaal voorgoed plek in retail
Door aanhoudende restricties vanwege het coronavirus in de eerste helft van 2021 blijft de kloof binnen de sector retail voorlopig bestaan. Retailers in voedingsmiddelen profiteren tijdens de lockdown door sluiting van de horeca, terwijl niet-essentiële winkels in non-food zwaar getroffen worden en pas herstellen zodra de verplichte sluiting wordt opgeheven.
Winkels die een sterke onlinepropositie hebben en die daarmee minder afhankelijk zijn van fysieke verkoop, ondervinden minder de negatieve gevolgen van de langere lockdown. Desalniettemin krijgen alle winkels, met of zonder webshop, sterke concurrentie van platformbedrijven en gespecialiseerde webwinkels.
Consumentenvertrouwen en -bestedingen onder druk
Het wel en wee van de retailsector is sterk afhankelijk van het vertrouwen van de consument en daarmee de bereidheid tot het doen van uitgaven. In februari 2021 kwam de indicator voor het consumentenvertrouwen uit op -19. Dit is weliswaar de hoogste stand sinds april 2020, maar ten opzichte van het gemiddelde van -4 sinds 2010 relatief gezien nog steeds erg laag. Dit lage vertrouwen heeft waarschijnlijk te maken met de onzekerheid rondom eventuele mutaties van het coronavirus, beschikbaarheid van vaccins en snelheid van vaccineren. Ook de verwachting dat de werkloosheid zal toenemen draagt bij aan een lager consumentenvertrouwen.
Het gedaalde consumentenvertrouwen leidt tot de verwachting dat de consumentenbestedingen met 0,3 procent zullen afnemen ten opzichte van 2020. Deze daling vindt vooral plaats in het eerste kwartaal (-9,6 procent), wanneer de lockdown nog in volle hevigheid van kracht is. Hoewel vanaf het tweede kwartaal de bestedingen ten opzichte van 2020 stijgen, zal er geen sterke inhaalgroei zijn. Dat wil zeggen dat er geen forse uitgaven bovenop de normale bestedingen komen. Dit heeft een aantal oorzaken. In de tweede helft van 2021 voorspelt ABN AMRO een toename in het aantal faillissementen en in de werkloosheid, omdat de steunmaatregelen van de overheid worden afgebouwd. Dit beïnvloedt het vertrouwen en de bestedingen van de consument negatief. Ook voorzien we dat het in 2020 massaal opgebouwde spaargeld niet zomaar in een keer zal worden uitgegeven. Kortom, ABN AMRO verwacht dat de consumentenbestedingen licht negatief zijn in 2021 en dat deze pas in 2022 echt terugveren met een fors herstel van 4,9 procent.
Ondernemersvertrouwen weer lager
Het ondernemersvertrouwen in de detailhandel, dat een enorme deuk kreeg tijdens de eerste lockdown, herstelde zich vrij snel in het derde kwartaal van 2020. De ondernemers in deze branche schatten de toekomst toen weer voorzichtig positief in (+1,7). Nu de retailers echter geconfronteerd worden met een verlenging van de lockdown waarin niet-essentiële winkels verplicht hun deuren moeten sluiten, neemt het vertrouwen weer beduidend af naar -10,4 in het eerste kwartaal van 2021. Zorg is er in het bijzonder onder ondernemers in de autobranche, die sowieso al somberder zijn dan de gemiddelde retailondernemer. Na een stijging naar -6,9 in het vierde kwartaal is het vertrouwen bij autohandelaren weer teruggezakt naar -20,5 in het eerste kwartaal van 2021.
Wonen en doe-het-zelf
Bouwmarkten en doe-het-zelfwinkels lieten in 2020 een enorme volumegroei zien van 17,8 procent ten opzichte van het jaar ervoor. Ook de woonbranche deed goede zaken met een plus van 5,8 procent. Consumenten hebben meer geld uitgeven aan hun huis en tuin in plaats van dit te besteden aan vakanties en andere vrijetijdsbestedingen. Het verplichte thuiswerken tijdens de lockdowns heeft deze groei versterkt; de behoefte om van thuis een fijne en comfortabele plek te maken wordt groter. Ook de toename in het aantal verkochte bestaande huizen met 7,7 procent ten opzichte van 2019 vormt een mogelijke verklaring. Na een verhuizing zijn mensen geneigd te klussen aan hun huis en nieuwe meubels te kopen.
Voor 2021 verwachten we een daling van de verkoopvolumes in beide subsectoren; voor woonwinkels een daling van 4 procent en voor winkels in doe-het-zelfartikelen van 6 procent. We voorzien dat ondanks de mogelijkheden voor ‘click and collect’ de subsectoren in de huidige lockdown in tegenstelling tot de eerste zeer hard getroffen worden. De transactiedata van klanten van ABN AMRO laten namelijk zien dat de huidige lockdown grote invloed heeft op de bestedingen in de woonwinkels en doe-het-zelfzaken. Hoewel in de wintermaanden sowieso minder wordt uitgegeven in deze winkels, is de daling met name in januari zeer fors geweest; -44 procent voor de meubelwinkels en -77 procent voor de tuincentra en doe-het-zelfzaken.
Na de verwachte opening van de winkels begin juni, zal de volumegroei toenemen, maar de vraag is of deze groei net zo fors zal zijn als in 2020. De vorig jaar naar voren gehaalde vraag naar bijvoorbeeld meubels is immers vaak maar eenmalig, net als dat kluswerk aan het eigen huis een keer stopt. Daarnaast is de verwachting dat de verkoop van bestaande huizen in 2021 met 10 procent daalt
Internet
We hebben gezien dat de traditionele retail afgelopen jaar naast winnaars ook verliezers kent. Zeker is dat beide te maken hebben met toenemende concurrentie van platforms en grote webwinkels, die door de coronacrisis verder in de kaart zijn gespeeld. Zo zijn de onlineverkopen afgelopen jaar gestegen met 35,8 procent. Een deel daarvan is afkomstig van traditionele retailers met een onlinepropositie, al komt het grootste deel voor rekening van webwinkels en platformbedrijven. Picnic bijvoorbeeld concurreert met supermarkten in onlineboodschappen, webwinkels Coolblue en Bol.com richten zich op de verkoop van onder meer boeken, elektronica en speelgoed, en platform Zalando is een belangrijke speler in de modebranche. We voorzien dat deze platformbedrijven en webwinkels door de groeiende onlineomzet en vraag naar gemak en lage prijzen de komende jaren stevig verder groeien.
De coronacrisis heeft grote gevolgen voor de retailsector en het consumentengedrag. Veel zal afhankelijk zijn van hoe snel de samenleving terug kan keren naar een situatie die weliswaar stabiel is, maar toch heel anders dan voorheen. We voorzien dat een deel van de consumenten blijvend minder winkels zal bezoeken, gerichter en meer lokaal gaat winkelen en aankopen blijft verleggen naar het onlinekanaal. We verwachten daarom voor de onlineretail een volumegroei van 20 procent. Dit doet de huidige winkelgebieden flinke pijn, met faillissementen, winkelsluitingen, huuraanpassingen en leegstand als gevolg. Retailers moeten daarom intensief aandacht geven aan een juiste verhouding tussen verkoop via fysieke winkels en verkoop via het onlinekanaal. Om de onlinegroei aan te kunnen, moet er wel fors geïnvesteerd worden en niet elke retailer heeft daarvoor voldoende financiële ruimte.
Bron: ABN AMRO - geschreven door sector econoom Gerarda Westerhuis en sector advisory Henk Hofstede
< Vorige
Share on:
.gif)
