Uitgaven overheid aan verkeer en vervoer gedaald

Tussen 2008 en 2019 zijn de uitgaven van overheden aan het verkeer en vervoer gedaald. Dit terwijl de totale overheidsuitgaven stegen. Ook de inkomsten uit belastingen specifiek voor mobiliteit daalden. Per saldo waren de inkomsten hoger dan de uitgaven.

Dit blijkt uit onderzoek van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM). In 2019 gaven overheden ruim 12 miljard uit aan het verkeer en vervoer. Gecorrigeerd voor inflatie bedroeg de daling 0,6 miljard euro ten opzichte van 2008. Uitgedrukt als percentage van het BBP was er sprake van een afname van 1,7% naar 1,5%.

De daling komt geheel voor rekening van het Rijk. De uitgaven voor aanleg van nieuwe infrastructuur namen hierbij sterker af dan voor beheer en onderhoud. De uitgaven van provincies en vervoerregio’s stegen, die van gemeenten stabiliseerden.

Uitgaven spoor, ov en waterwegen stegen
De overheden en vooral het Rijk gaven daarbij met name minder uit aan weginfrastructuur. De uitgaven aan spoor, openbaar vervoer en waterwegen stegen juist.

Na 2019 stijgen de (begrote) uitgaven. Door de coronapandemie krijgen vooral openbaar vervoerbedrijven beschikbaarheidsvergoedingen. Maar ook de uitgaven van het Rijk voor aanleg en instandhouding van infrastructuur nemen toe.

Inkomsten uit belastingen daalden
De inkomsten uit specifiek op verkeer en vervoer gerichte belastingen en vergoedingen zijn tot 2019 gedaald met ruim een miljard euro. Vooral de inkomsten uit de bpm (aanschafbelasting motorvoertuigen) en motorrijtuigenbelasting namen af. Na 2019 daalden met name de inkomsten uit accijnzen op benzine en diesel.

Per saldo waren de inkomsten hoger dan de uitgaven. In 2019 was dit saldo ruim 5 miljard euro, een afname van 0,5 miljard ten opzichte van 2008. Bij de weg is het saldo positief, bij het openbaar vervoer en waterwegen negatief.

Ondanks de hogere uitgaven en lagere inkomsten is ook na 2019 sprake van een positief saldo. Maar dit is wel fors lager dan in de jaren voor de coronapandemie.